قدس آنلاین: ویژه برنامه انتخاباتی شبکه پنج سیما شب گذشته (یکشنبه) به میزبانی حمیدرضا آصفی سخنگوی پیشین وزارت امورخارجه، با حضور محمود فرشیدی وزیر آموزش و پرورش در دولت نهم، حجت الاسلام احمد سالک، علیرضا محجوب و حجت الاسلام تیمور علی عسگری نمایندگان دوره‌های پیشین مجلس شورای اسلامی برگزار شد. در این برنامه مهمانان در خصوص کارنامه دولت نهم و نخستین دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد به گفتگو پرداختند.

آصفی سخنگوی پیشین وزارت امورخارجه، انتخابات نهمین ریاست جمهوری را دارای ابعاد مختلف و ویژه دانست و گفت: انتخابات نهم، نخستین انتخاباتی بود که به دور دوم کشیده شد. در آن دوره بیش از هزار نفر برای کاندیداتوری ثبت نام کردند که در هیچ جای دنیا سابقه ندارد. از میان این هزار نفر ۸ نفر تأیید صلاحیت شدند که همه افراد سرشناس و معروف تر از احمدی‌نژاد بودند.

سالک نیز انتخابات را یکی از برگ‌های زرین تاریخ انقلاب اسلامی و به معنای مشارکت مردم در سرنوشت کشور برشمرد و اظهار داشت: این حضور مردم پای صندوق رأی، قدرتی می‌آفریند که در تقویت اقتدار جمهوری اسلامی نقش اساسی دارد. امیدوارم با مجموعه تجربیات دوازده گانه ریاست جمهوری جامعه به چنان رشد بصیرتی رسیده باشد که منجر به انتخاب اصلح در دور جدید شود.

وی افزود: انتخابات سال ۸۴ دارای زمینه‌هایی بود که از آن جمله می‌توان به تحصن نمایندگان در مجلس ششم، استعفای بسیاری از استانداران و فرمانداران و در واقع تشکیل یک اپوزیسیون در مقابل نظام اشاره کرد. مردم این حرکت‌ها را نمی‌پسندند و به طور طبیعی به سراغ کسی می‌روند که حرف دل آنها را بزند و مشکلاتشان را حل کند.

برخی اشتباهات، عدم موفقیت هاشمی را در انتخابات نهم رقم زد

علی عسگری در ادامه این گفتگو تصریح کرد: در این دوره چهره‌های شناخته شده‌ای در عرصه انتخابات حضور داشتند و حتی ولایتی در خانه ما با نماینده‌ها جلسه گذاشت اما در نهایت به نفع هاشمی رفسنجانی کنار رفت. در این دوره با حکم حکومتی حضرت آقا بنا بر نامه حداد عادل رئیس اسبق مجلس، مهرعلیزاده و معین هم به تأیید صلاحیت‌ها اضافه شدند، یعنی خود رهبر انقلاب هم بر اصل نشاط انتخابات تأکید داشتند.

وی افزود: وقتی هاشمی رفسنجانی در این دوره به میدان آمد احساسم این بود که جریانی که به نحوی مخالف خاتمی هستند سعی می‌کنند با حس مسئولیت بالاتری حضور یابند.

نماینده ادوار مجلس گفت هاشمی رفسنجانی پاشنه آشیل همه انتخابات‌ها بود. حتی قبل از آن در مجلس ششم شرایط به گونه‌ای شد که مجلس ششمی‌ها می‌گفتند اگر بیاید اعتبارنامه‌اش را تأیید نمی‌کنیم. ولی خود او حرفش این بود که بحث رأی و رجوع به نظر مردم نباید از حالت تاییدکنندگی خارج شود ضمن اینکه اشتباهات ستادی و روش‌ها هم در اینکه او موفقیت کسب نکند دخیل بود.

استفاده از برخی الگوها مانند علاقه مردم به شهید رجایی

فرشیدی در ادامه این برنامه با تأکید بر اهمیت تأثیرگذاری بر الگوهای ذهنی مردم، گفت: در این دوره تلاش‌هایی برای مشابهت‌سازی با شهید رجایی صورت گرفت. به طوری که در ستادهای انتخاباتی نامزد موفق این دوره، عکس‌های بزرگی از شهید رجایی نصب بود. نکته دیگری که اهمیت دارد شعارهاست که باید از بستر جامعه و از دل مردم برخیزد.

وی افزود: دوران گذشته کاستی‌هایی داشت. مقام معظم رهبری به طور مرسوم که ابتدا به خود سیاستمداران، مسئولان و دولتمردان نقص‌ها را تذکر می‌دهند و اگر برطرف نشود برای اینکه به نام اسلام نوشته نشود، علنی بیان می‌کنند. در دوره نهم هم تذکراتی در خصوص نفی اشرافی‌گری، خویشاوندسالاری و امتیازطلبی دادند و به این طریق مطالبه را در جامعه ایجاد کردند.

دوره نهم ریاست‌جمهوری، دوره احیای مطالبه‌گری و رونق گفتمان

وزیر آموزش و پرورش در دولت نهم اظهار داشت: علاوه بر زنده شدن مطالبه‌گری و رونق گفتمان خدمت گذاری در ادبیات نامزد تأثیرگذار این دوره، عملکرد آبادگران در شهرداری و نشان دادن ظرفیت نظام اسلامی برای ایجاد تحول و دگرگونی و تغییر سلسله‌های کارگزارانی که احساس می‌شد دیگر ممکن است تغییر نکند و حتی برخی مادام‌العمر شدن این جریان را مطرح می‌کردند، مردم را امیدوار کرد که نظام اسلامی ظرفیت تغییر را دارد.

آصفی در تأیید سخنان فرشیدی با بیان اینکه در ایران اصل بقای مدیریت داریم، به طوری که مدیر نمی‌رود بلکه جایگاهش عوض می‌شود، خطاب به محجوب، گفت: یکی از دلایل موفقیت احمدی نژاد با وجود کمتر شناخته شده بودنش آیا سو مدیریت طیف متبوع شما نبود؟

محجوب در پاسخ به این سوال، گفت: رأی، خواست عمومی است و به ملاک اوست که شاخص و جهت انتخابات مشخص می‌شود. چیزی که به عنوان تراز نظام به آن می‌بالیم میزان مشارکت است و الان هم برای این اینجا هستیم که تنور انتخابات را گرم نگه داریم. لذا این برداشت را به صراحت رد نمی‌کنم اما نمی‌توانم کاملاً آن را تأیید کنم، چون ممکن بود این رأی‌ها به صندوق فرد دیگری ریخته می‌شد.

مردم حرف شأن را با رأی خود بیان می‌کنند

وی خاطرنشان کرد: در دوره خاتمی تجربه کردیم که برخی آرا جنبه اعتراضی دارند اما نمی‌توان میزان آن را تشخیص داد، اما احترام به مردم این ذهنیت را ایجاد می‌کند که افرادی که به او رأی ندادند سخنی داشتند و حرف شأن را با رأیی که به صندوق فرد دیگر ریختند زدند.

نماینده پیشین مجلس گفت: ما از یک احساس و هیجان عمومی صحبت می‌کنیم. تصور این بود که رأی آن دوره با ما خواهد بود ولی اینطور نشد و کسی نباید دلخور شود. این برای ما تأسف‌بار است که مردم آرا متفاوت و متفرقی دارند که باید برای این فکر کنیم ولی نمی‌شود تحلیل کرد که چه چیزی باعث شد تا رأی به صندوق ما ریخته نشود.

سالک نیز در این برنامه با اشاره به سخنان محجوب بیان کرد: چیزی که برای ما مهم است حضور حداکثری است. مثلاً امروز حدود ۶۰ میلیون واجد شرایط شرکت در انتخابات هستند که در صورت حضور حداکثری چیزی حدود سی میلیون می‌شود. ممکن است بخشی از این آرا اعتراضی هم باشد ولی سنجه‌ای برای اندازه‌گیری آن وجود ندارد.

فرشیدی نیز در این خصوص، گفت: در دوره هشتم که هاشمی رفسنجانی و توکلی رقابت می‌کردند توکلی حدود پنج میلیون رأی آورد در حالی که خود هاشمی رفسنجانی شخصیت بلامنازعی بود. در واقع با حضور توکلی اعتراضات منسجم و جدی شکل گرفت که نتیجه‌اش نزدیک پنج میلیون رأی شد.

ماجرای گلایه احمد توکلی به رهبر انقلاب در انتخابات هشتم

وی تصریح کرد: با این وجود برخی به جای اینکه این پیام را بگیرند که بسترهای جدی برای اعتراض در جامعه وجود دارد این مسائل را مطرح کردند که مخالف هاشمی، دشمن پیغمبر است! و حتی به توکلی تهمت زده شد که رقابت او با هاشمی رفسنجانی به معنی ایستادن جلوی نظام است.

وزیر اسبق آموزش و پرورش ادامه داد: این تهمت موجب شد توکلی گلایه خود را با رهبر انقلاب مطرح کند و ایشان فرموده بودند افرادی که به توکلی رأی دادند به هاشمی رفسنجانی رأی نمی‌دادند. لذا تحلیل سبدهای اعتراض و ریشه‌یابی آن کار اساسی و تحقیقاتی می‌طلبد.

علی عسگری هم با تاکید بر اینکه هر دوره‌ای از انتخابات، ویژگی‌های خاص خود را دارد، تصریح کرد: تا یک زمانی قاعده بر احترام به بزرگترها بود. بعدها شرایط به گونه دیگری شد. حضرت آقا هم در کرمانشاه در خصوص دولت فرمودند «چه بسا به این نتیجه برسیم که نظام پارلمانی شکل بگیرد و برگردیم به حالت نخست وزیری.»

وی افزود: این موضوع در جلسه بازنگری قانون اساسی هم بحث شد که عمید زنجانی از نظام پارلمانی دفاع کرد و هاشمی رفسنجانی از نظام ریاستی. وقتی از او دلیل مخالفتش را پرسیدم، گفت: برای اینکه زمینه‌اش فراهم نیست، چرا که حزب قوی نداریم که بتواند مجلس قوی ایجاد کند و نخست‌وزیر قوی انتخاب شود.

احمدی‌نژاد با تبلیغ ارزش‌مداری متدینین را جذب کرد

نماینده ادوار مجلس دو قطبی شدن فضا را دلیل موفقیت احمدی‌نژاد در انتخابات نهم ریاست جمهوری خواند و خاطرنشان کرد: فضای دو قطبی، سلایق را هیجانی می‌کند و به نحوی آنها را به میدان می‌کشاند. از سوی دیگر احمدی نژاد چهره شناخته شده‌ای نبود ولی با تبلیغ ارزش‌مداری توانست بسیاری از متدینین را جذب کند. به طوری که برخی بزرگان درباره احمدی نژاد تعبیر مائده آسمانی را به کار بردند.

وی افزود: از سوی دیگر با نقد جنبه‌های ساختاری و کارگزاران هم روبرو بودیم و خود ما در جلساتی در خصوص نفی حضور موروثی کارگزاران در دولت بحث‌های چالشی با هاشمی رفسنجانی مطرح می‌کردیم.

محجوب هم با بیان اینکه آنچه که اتفاق افتاده به معنی این است که ما انتخابات خاموش نداریم، اظهار داشت: در کل ممکن است کسی رأی بیاورد که ما خوشمان بیاید یا نیاید. اینها ارزش‌هایی است که باید به آن توجه کرد. اما به تعبیر حضرت امام کسانی که حضور میابند همه دلسوز هستند.

سالک درباره با همکاری خود با محمود احمدی نژاد نیز، گفت: من در جایگاهی مشغول خدمت بودم و حدود شش ماه رئیس جمهور نهم اصرار داشت که به عنوان دبیر عالی گزینش بنده را نصب کند تا اینکه خدمت حضرت آقا رسیدم و طرح موضوع کردم.

وی ادامه داد: رهبر انقلاب فرمودند که «اگر احمدی نژاد شدیداً به حضور شما احتیاج دارد من حرفی ندارم.» من به احمدی نژاد گفتم این فرمایش رهبری حکم است و احمدی نژاد هم پذیرفت و من شرایطی را تعیین کردم که البته او انقلت هایی داشت ولی در کل پذیرفت.

سرباز زدن دولت‌ها از پذیرش قانون گزینش

نماینده ادوار مجلس با بیان اینکه با کمال تأسف کمتر دولتی را دیده‌ام که به قانون گزینشی تن می‌داد، در خصوص دلیل همکاری کوتاه مدت با دولت نهم، اظهار داشت: من با هفت وزیر احمدی نژاد درگیر شدم که در یک مورد به شورای عالی گزینش کل کشور کشیده شد.

سالک با بیان اینکه یک مورد از درگیری‌ها با داوود احمدی نژاد بازرس کل ریاست جمهوری بود، خاطرنشان کرد: برادر رئیس جمهور من را فراخواند و پیشنهاد داد که فلان خانم را به جای فلان آقا بگذارم که گفتم من به مُر قانون و فرمایش امام عمل می‌کنم نه به دستور شما یا رئیس جمهور. لذا او نتوانست مرا تحمل کند. وزرای او هم به همین ترتیب بودند. اینجا بود که دیدم احمدی نژاد که آن شعارها را می‌داد، در عمل به گونه دیگری است.

روایت سالک از یکشنبه سیاه مجلس

وی با اشاره به ماجرای یکشنبه سیاه مجلس، اظهار داشت: این اتفاق در جلسه استیضاح «شیخ الاسلامی» رخ داد. من پیش از جلسه به احمدی نژاد گفتم که اقلیت‌های مجلس و دیگران گفته‌اند اگر تو بگویی، ما به او رأی می‌دهیم. شما جوری صحبت کن که این مسئله به هم نخورد.

نماینده ادوار مجلس ادامه داد: احمدی نژاد به من گفت که «من می‌خواهم یک فیلم پخش کنم.» به او گفتم خواهش می‌کنم تشنج ایجاد نکنید. گفت چشم. بعد گفت «می‌خواهم محتوای فیلم را قرائت کنم»

سالک گفت: بعد احمدی‌نژاد گفت «من امروز قربانی آورده‌ام و می‌خواهم یک نفر را قربانی کنم!» وقتی پشت تریبون رفت، یک ربع خیلی خوب صحبت کرد ولی بعد از آن رو کرد به لاریجانی و گفت بگویم؟ لاریجانی هم گفت شما رئیس جمهور هستید؛ بفرمائید.

وی خاطرنشان کرد: وقتی این فیلم ساختگی به نمایش گذاشته شد اوضاع مجلس به هم ریخت. من از انتهای مجلس در حالی که فریاد می‌کشیدم به سمت احمدی‌نژاد رفتم که او را از پشت تریبون پایین بیاورم، ولی نمی‌دانم چه کسی مرا نگه داشت.

نماینده ادوار مجلس تصریح کرد: به نظرم رئیس‌جمهوری که قانون شکنی می‌کند و گریز از قانون و طراحی ساختگی دارد، برای جمهوری اسلامی ارزشی قائل نیست.

احمدی نژاد به روستاهایی پا گذاشت که بخش‌دار ندیده بود

فرشیدی در ادامه با اشاره به اینکه برخی اقدامات نهادینه شد در زمان احمدی نژاد ارزشمند بود، بیان کرد: رئیس جمهور نهم فاصله بین دولت و ملت را به صفر رساند. او به روستاهایی پا گذاشت که بخش‌دار ندیده بودند. همچنین حضور وزرا در نماز جمعه برای رسیدگی به مشکلات مردم و دیدار عمومی وزرا با مردم که هفته‌ای یک بار انجام می‌شد، اینها اقدامات خوبی بود که البته متأسفانه بعدها کمرنگ شد.

سالک هم با تأیید سخنان فرشیدی، تصریح کرد: جامعه ایرانی قدرت تشخیص عملکرد مثبت و منفی را دارد. هر رئیس جمهوری، هم کارهای خوبی دارد و هم در کنارش کارهای متوسط و نامطلوبی. بین اصل حاکمیت و نظام با دولت و افراد تفکیک هست.

وی تاکید کرد: باید با انصاف با قضایا برخورد کنیم. نقاط مثبت و مطلوب را باید گفت و رفتارهایی که موجب عقب افتادن رشد کشور شده را نیز باید بیان کرد، البته انتقاد را نباید از دیگران گرفت.

آصفی در ادامه گفت: با اینکه وضع مردم ما نسبت به جهان خیلی بد نیست ولی چرا این حس رضایت را ندارند؟

محجوب در پاسخ به این سوال، بیان کرد: یکی از جنبه‌هایی که در انتخابات‌های مختلف مطرح است شعارهای انتخابات است. مثلاً در آن دوره برخی کاندیداها بحث واریز مبلغی پول را مطرح کردند. در حالی که ما در مجلس بارها گفتیم که بحث بیمه بیکاری را تقویت کنید و اگر به کسی کمک می‌کنید به بهانه کار باشد.

وی افزود: در این دوره هم این خطر وجود دارد. در صورتی که باید به مردم بگوییم آنچه مقدس است کار است. درس آن انتخابات این بود که بعضی موضوعات می‌تواند حتی آرا کاملاً متفاوت در جهت متفاوت را در یک جهت منسجم کند؛ برخلاف آنچه که ما تحلیل می‌کنیم.

تحول، کلید حل مشکلات مزمن کشور است

سالک با اشاره به انتخابات پیش رو، گفت: رئیس جمهور و دولت آینده باید برای چند مطلب کمر همت ببندد که از جمله آنها ظرفیت شناسی درون تشکیلاتی نظام اعم از مردم، متخصصین، نیروی انسانی و غیره است.

وی افزود: همچنین بر اساس سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری از جمله سیاست‌های اقتصاد مقاومتی زمینه مشارکت دادن این ظرفیت با هدف رونق اشتغال را دنبال کند و همچنین عدم توجه به بیگانه که حلال مشکلات ما است؛ چرا که با مردم بصیر و عمیقی که داریم، خودمان می‌توانیم مشکلات را حل کنیم.

فرشیدی نیز در این باره خاطرنشان کرد: رهبر انقلاب بارها بر مسئله «تحول» تأکید کرده‌اند و فرمودند که ما پیشرفت‌های زیادی داشتیم ولی مشکلاتی داریم که مزمن شده و با روش‌های معمولی قابل حل نیست که باید با تحول حل شود.

وی تصریح کرد: دولتی که درباره آن بحث کردیم مقدمه تحول در مدیریت را ایجاد کرد لذا دولت آینده باید تحول در ساختار و روش‌ها ایجاد کند و باورمند به جوانان و ظرفیت‌های داخلی باشد. کشور نیازمند انقلاب و دگرگونی اساسی در روش‌های مدیریت است.

وزیر اسبق آموزش و پرورش تاکید کرد: ما به تحولی نیاز داریم که ما را به ارزش‌های ابتدای انقلاب نزدیک کند و ضرورت ایجاد این تحول، دولتی است که ظرفیت تحول گرایی و جوان‌گرایی داشته باشد که با حضور یکپارچه ملت عزیزمان پای صندوق این مهم تحقق خواهد یافت.

نامزدها برنامه محور سخن بگویند نه تخریب محور!

آصفی با بیان اینکه مسئولیت مهم متوجه نامزدهاست که در شعارها همه چیز را تخریب نکنند، تاکید کرد: برخی سی چهل سال در این کشور مسئول بوده‌اند اما وقتی به عرصه انتخابات می‌آیند گویی تاکنون در حجره‌شان نشسته بودند و حالا همه چیز را زیر سوال می‌برد.

وی افزود: البته کلید پیشرفت در هر کشوری کار است اما این نیاز برای کشور ما بیشتر است چرا که شرایط پیچیده و خاصی داریم؛ لذا افراد وقتی به عرصه رقابت می‌آیند برنامه محور سخن بگویند نه تخریب محور.

علی عسگری هم اظهار داشت: بیش از چهل سال از انقلاب گذشته و چهل سال تجربه داریم، ضمن اینکه آینده‌نگری هم باید کرد. در واقع زمان کسب تجربه گذشته است. باید ساختاری وجود داشته باشد که نامزد را بازخواست کند این برنامه‌ها را چطور می‌خواهد پیاده کند.

محجوب در پایان قانون اساسی را یکی از کانون‌های میثاق ملت و دولت برشمرد و گفت: ما هر جا از قانون اساسی فاصله گرفتیم دچار مشکل شدیم. فقط یک اصل ۴۳ دارای ۲۲ شعار است، یعنی هر آنچه که گفته شده و خواهند گفت در قانون هست از این رو، توصیه‌ام به نامزدهای انتخابات عمل به قانون اساسی در مسیر پیشرفت کشور است.